Wydarzenie

„Obchody 1000-lecia państwa polskiego, rocznica urodzin I.J. Paderewskiego, jak i wygłoszona w czasie pobytu w Bydgoszczy opinia A. Rubinsteina: „Macie tak piękną sale koncertową, że powinno się tutaj organizować międzynarodowe konkursy’, dały bezpośredni impuls do rozwinięcia idei zorganizowania w Bydgoszczy konkursu muzycznego. Wybór padł na patrona Filharmonii – Ignacego Jana Paderewskiego, a dodatkowym atutem miało być zorganizowanie konkursu w ramach centralnych obchodów Roku Paderewskiego. (…) Jako podstawowy cel konkursu wyznaczono rozwój polskiej pianistyki i propagandę polskiej muzyki, zwłaszcza dzieł, które niesłusznie zostały zapomniane.(…) jako uzupełnienie imprezy o szerszy kontekst kulturowy zaplanowano ekspozycje plastyczne w BWA, prezentacje rzeźb A. Karnego w Filharmonii oraz spektakle teatralne. Filharmonia oddała do dyspozycji uczestników 5 (!) fortepianów: Steinway, Bechstein, Pleyel, Blüthner i specjalnie sprowadzoną Calisię”.

(na podst.: A. Kłaput-Wiśniewska, „Wielka Filharmonia. Filharmonia Pomorska w latach 1959–1990”)

Filharmonia pierwszą edycję Konkursu zorganizowała w dniach 2–10 XII 1961, obejmowała ona przede wszystkim muzykę polską XIX i XX wieku – od utworów Chopina przez Paderewskiego do Szymanowskiego. Laureatem I nagrody został wówczas młody, obiecujący pianista – „o rozwichrzonej blond czuprynie i ocenianym wysoko talencie” – Jerzy Maksymiuk, którego wszyscy obecnie kojarzą jako wielkiego mistrza batuty i kompozytora. Druga edycja Konkursu miała miejsce dopiero 25 lat później – w 1986. Począwszy od czwartej edycji – w 1998 – bydgoski turniej pianistów stał się imprezą o zasięgu międzynarodowym, przygotowywaną przez Towarzystwo Muzyczne im. Paderewskiego. Ideą Konkursu jest uczczenie pamięci I.J. Paderewskiego oraz upowszechnianie jego twórczości poprzez wykonania młodych pianistów.

Z okazji Inauguracji tegorocznego Konkursu wystąpi znakomita Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod batutą swego szefa artystycznego Jacka Kaspszyka. Pierwszy koncert w wykonaniu Filharmonii Warszawskiej odbył się 5 listopada 1901 w nowo wybudowanym gmachu. Orkiestrą dyrygował współzałożyciel Filharmonii, jej pierwszy dyrektor muzyczny i dyrygent Emil Młynarski, a jako solista wystąpił Ignacy Jan Paderewski, znajdujący się wówczas u szczytu światowej kariery. Od 2002 do 2013 funkcje dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Narodowej pełnił Antoni Wit, od sezonu 2013/2014 stanowisko dyrektora FN objął Wojciech Nowak, funkcję dyrektora artystycznego zaś Jacek Kaspszyk. Orkiestra stołecznej Filharmonii odbyła prawie 140 tournée na pięciu kontynentach. Występowała we wszystkich najważniejszych salach koncertowych, uczestniczyła również w wielu prestiżowych międzynarodowych festiwalach, bierze udział regularnie w Międzynarodowych Konkursach Pianistycznych im. F. Chopina, Festiwalach Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, Międzynarodowym Festiwalu „Chopin i jego Europa” czy Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Nagrywa dla Polskiego Radia i Telewizji, polskich i zagranicznych firm płytowych oraz na potrzeby filmu.

Jacek Kaspszyk jest absolwentem warszawskiej uczelni muzycznej (1975), m.in. laureatem III nagrody w prestiżowym Konkursie Dyrygenckim im. Herberta von Karajana w Berlinie, która zaowocowała debiutem artysty w Filharmonii Berlińskiej i Nowojorskiej w 1978. W tym samym roku został I dyrygentem, a dwa lata później dyrektorem muzycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji (obecnie NOSPR) w Katowicach, z którą odbył wiele europejskich tournée. W 1982 zamieszkał w Londynie, gdzie współpracował z uznanymi orkiestrami brytyjskimi. Występował także m.in. w USA, Kanadzie, Japonii oraz Hongkongu, Nowej Zelandii, Chinach, Rosji. Prowadził również Teatr Wielki – Operę Narodową w Warszawie, przygotował przedstawienia na renomowanych scenach europejskich, Argentyny, Izraela, regularnie dyryguje na Dalekim Wschodzie, nagrał wiele płyt. Od 2006 jest dyrektorem artystycznym Orkiestry Symfonicznej Filharmonii im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, a w latach 2009–2012 był dyrektorem muzycznym NOSPR-u w Katowicach.

Eduard Kunz jest jednym z najlepszych młodych wirtuozów fortepianu na świecie. Stał się sensacją w Konkursie Pianistycznym im. Czajkowskiego w Moskwie, gdzie okrzyknięto go wybitną osobowością muzyczną, co przysporzyło mu tysiące fanów w całej Rosji i za granicą. Wymieniany jako jeden z 10 przyszłych wielkich pianistów przez BBC Music, wygrał 13 pierwszych nagród w najważniejszych konkursach pianistycznych, m.in. w Bukareszcie, Nowym Orleanie czy im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy (2010). Urodził się w 1980 na Syberii, studiował w specjalnej szkole dla dzieci uzdolnionych im. Gniesinych w Moskwie i Moskiewskim Konserwatorium im. Czajkowskiego. Następnie ukończył studia podyplomowe w Northern College of Music.

W inauguracyjnym koncercie pianista zagra Paderewskiego „Fantazję polską”, która obok Koncertu a-moll, zaliczana jest do najpopularniejszych utworów w polskiej literaturze pianistycznej i znalazła się w repertuarze wielu znanych pianistów i orkiestr na całym świecie. Paderewski wielokrotnie wykonywał ją podczas swoich podróży artystycznych w różnych krajach. W 1895 po koncertach w Nowym Jorku i Filadelfii krytycy największych dzienników wskazali, że kompozycja nie tylko przywołuje polski folklor, ale jest także symbolem całego narodu i przypomina o jego istnieniu.

Przesłuchania konkursowe będą otwarte dla publiczności i zostaną przeprowadzone w salach koncertowych Akademii Muzycznej i Filharmonii Pomorskiej im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy.

Eduard Kunz