10.09.10
48. BFM – Chopin/Paderewski Artyści Świata
10.09.2010–3.10.2010
Filharmonia Pomorska serdecznie dziękuje Panu Michałowi Woźniakowi, dyrektorowi Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy za wypożyczenie obrazów Leona Wyczółkowskiego i zorganizowanie wystawy, która będzie miała miejsce podczas Festiwalu w foyer głównym FP.
Leon Wyczółkowski (1852–1936), malarz, grafik i rysownik, jeden z czołowych przedstawicieli okresu Młodej Polski w nurcie malarstwa realistycznego, pod koniec życia związał się z ziemią bydgoską, gdzie też został pochowany we wsi Wtelno pod Bydgoszczą.
Rok 2010 odznacza się dwoma istotnymi jubileuszami – 200. rocznicy urodzin Chopina i 150. rocznicy urodzin Paderewskiego. Na kartach historii i kultury polskiej ostatnich 250 lat Chopin i Paderewski zapisali się jako postaci wybitne, nadzwyczaj ważne, których dzieło życia – uniwersalne i ponadczasowe, naznaczone geniuszem oraz głębokim patriotyzmem – niezmiennie i wyraźnie wyciska swe piętno na naszej współczesności. Fryderyk Chopin uważany jest za największego kompozytora polskiego, ale rola jego muzyki – do której nawiązywali prawie wszyscy polscy kompozytorzy i wielu innych europejskich twórców przez wiele następnych pokoleń – zdecydowanie wykraczała poza samą muzykę. Zdaniem niemieckiego muzykologa Alfreda Einsteina oddziaływanie Chopina było wyjątkowe: „Znajdował on naśladowców nie tylko w Warszawie, lecz od Północy do Południa, od Oslo do Palermo, od Wschodu do Zachodu, od Petersburga do Paryża. Podobnie jak żaden kompozytor muzyki symfonicznej XIX wieku nie mógł nie dostrzec Beethovena, tak żaden kompozytor muzyki fortepianowej po roku 1830 nie mógł pominąć Chopina”. Chopin, „poeta fortepianu”, emigrant zniewolonego kraju swoją samotność i nostalgię zamienia w liryczne, wyrafinowane muzyczne frazy. Wiekopomna, bardzo polska muzyka Chopina od dwustu lat wzrusza nas, inspiruje, często przypomina Polakom na obczyźnie o ich korzeniach i jest podziwiana przez cały świat. Chopinowskie dzieła, zwłaszcza Mazurki i Polonezy, traktowane były jako synonim polskości, odwoływano się do ich w momentach o specjalnej wymowie patriotycznej. Patriotyczną wymowę Chopinowskich dzieł odczytywali nie tylko Polacy. Robert Schumann w 1836 na łamach „Neue Zeitschrift für Musik” napisał: „Gdyby potężny samowładny monarcha z północy wiedział, jak niebezpieczny wróg grozi mu w dziełach Chopina, w prostych melodiach jego mazurków, zabroniłby tej muzyki. Dzieła Chopina to armaty ukryte w kwiatach”.
Do licznego grona miłośników, największych propagatorów i najwybitniejszych wykonawców muzyki Chopina należał patron Filharmonii bydgoskiej Ignacy Jan Paderewski – pianista, kompozytor, wielki mąż stanu, premier Polski, działacz niepodległościowy, profesor warszawskiego konserwatorium. Twórczość mistrza Fryderyka była też wykonywana przez kilkadziesiąt lat w opracowaniach Paderewskiego, który, w setną rocznicę urodzin Chopina, z kolei powiedział tak: „Zabraniano nam Słowackiego, Krasińskiego, Mickiewicza. Nie zabraniano nam Chopina. A jednak w Chopinie tkwi wszystko, czego nam wzbraniano: barwne kontusze, pasy złote lite, posępne czamarki, krakowskie rogatywki, szlachecki brzęk szabel, naszych kos chłopskich połyski, jęk piersi zranionej, bunt spętanego ducha, krzyże cmentarne, przydrożne wiejskie kościółki, modlitwy serc stroskanych, niewoli ból, wolności żal, tyranów przekleństwo i zwycięstwa radosna pieśń […]”. Wielotorowa działalność wyróżniała I. J. Paderewskiego spośród grona największych osobowości świata kultury i polityki. Był człowiekiem wielkiego serca i rozumu, hojnym filantropem, bezmiernie oddanym sprawom ojczyzny. Dla Polski – nieobecnej przez 123 lata (1795–1918) na politycznych mapach Europy zasługi Paderewskiego są bezcenne, bowiem niestrudzenie zabiegał o przywrócenie jej niepodległości, i dzięki niemu zaowocowało to historycznym Traktatem wersalskim. Paderewski przywiązywał ogromną wagę do zasad demokracji, które są podstawą współczesnego społeczeństwa. Wyjątkowy talent wsparty wytrwałą i systematyczną pracą wyniósł artystę na szczyty światowej kariery muzycznej.
Zaledwie 39-letni Chopin został pochowany na paryskim cmentarzu Père-Lachaise, ale serce, zgodnie z jego ostatnią wolą, spoczęło w ukochanej, przymusowo opuszczonej ojczyźnie – w warszawskim Kościele św. Krzyża. Robert Schumann powiedział wówczas: „Dusza muzyki przeleciała nad światem”. Inny uchodźca z Polski, narodowy wieszcz Kamil Cyprian Norwid, „świadek ostatnich tygodni życia i męki Chopina” – zamieścił po śmierci pianisty z kolei taki oto znamienny nekrolog w „Dzienniku Polskim”: „Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel Fryderyk Chopin, zszedł z tego świata[…]”.
81-letni Ignacy Jan Paderewski został pochowany także z dala od kraju, na cmentarzu w Arlington w Waszyngtonie. Jednakże jeszcze przed śmiercią kazał na swoim grobie umieścić napis: „Jestem tutaj tylko tymczasowo. Zamierzam wrócić do Polski, kiedy znowu stanie się niepodległym krajem.” Minęło przeszło pół wieku zanim – wedle epitafium na grobie – Mistrz – wrócił do kraju i spoczął w katakumbach warszawskiej katedry św. Jana w 1995 roku.
48. edycję Bydgoskiego Festiwalu Muzycznego zdominuje twórczość naszych genialnych Rodaków – Artystów Świata, a usłyszymy ją w wykonaniu, prócz orkiestr FP, znakomitych zespołów i artystów. Odbędą się również koncerty w ramach dorocznych „Europejskich Dni Dziedzictwa”.
Serdecznie dziękujemy za bezinteresowne przygotowanie dekoracji kwiatowej na estradzie Filharmonii SZKÓŁCE KRZEWÓW OZDOBNYCH w Bydgoszczy, ul. Łęczycka 17
Repertuar:
10.09.2010 | godz. 19
Inauguracja
12.09.2010 | godz. 19
Europejskie Dni Dziedzictwa
13.09.2010 | godz. 19
Chopin alternatywnie – akordeonowe MOTION TRIO
15.09.2010 | godz. 19
Koncert promocyjny „SIŁA EMOCJI”
16.09.2010 | godz. 19
Koncert muzyki klezmerskiej
17.09.2010 | godz. 19
Z okazji Festiwalu
18.09.2010 | godz. 18, Synagoga w Gniewkowie
Europejskie Dni Dziedzictwa
18.09.2010 | godz. 19, Pakość – Kalwaria, kościół Pana Jezusa Ukrzyżowanego i Matki Bożej Bolesnej
Europejskie Dni Dziedzictwa
Uprzejmie informujemy, że koncert w Pakości 18.09.2010 z przyczyn od nas niezależnych został odwołany. Należność za zakupione bilety można odebrać w kasie Filharmonii.
19.09.2010 | godz. 19
Europejskie Dni Dziedzictwa
20.09.2010 | godz. 19, Sala Mieszczańska Ratusza Staromiejskiego w Toruniu
Koncert muzyki żydowskiej
21.09.2010 | godz. 19
Koncert muzyki żydowskiej
24.09.2010 | godz. 19
Paderewski – Symfonia Polonia
25.09.2010 | godz. 18, Grudziądz, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi
Uprzejmie informujemy, że z powodu niedyspozycji zdrowotnych Jerzy Godziszewski odwołał recital w Grudziądzu.
28.09.2010 | godz. 19
Chopin – INSPIRACJE
1.10.2010 | godz. 19
Z okazji Festiwalu – Koncert muzyki etnicznej
3.10.2010 | godz. 19
Zakończenie