Wydarzenie

Schola Gregoriana Pragensis została założona w 1987 przez Davida Ebena. Działalność Scholi koncentruje się na semiologicznej interpretacji chorału gregoriańskiego, bazując na najstarszych źródłach neumatycznych z IX-XI wieku, jak i na oryginalnej czeskiej tradycji śpiewu gregoriańskiego, włączając w to wczesną polifonię. Zespół wiele koncertuje i nagrywa w Czechach i za granicą. Nagrania wyróżniane były wielokrotnie renomowanymi nagrodami (Choc du Monde de la Musique, 10 de Répertoire, Golden Harmony Award dla czeskiej płyty roku za CD Rosa Mystica. Dzięki intensywnym studiom nad średniowiecznymi źródłami w repertuarze Scholi znajduje się wiele rzadkich, nowo odkrytych kompozycji z wieków od XIII do XV. Koncerty prezentują publiczności pro­gramy złożone z dzieł pochodzących z po­czątków europejskiej kultury muzycznej, lecz przedstawianych w żywy i emocjonal­nie zaangażowany sposób.

Założyciel i kierownik artystyczny Scholi David Eben podjął studia muzykologiczne na praskim Uniwersytecie Karola, następnie ukończył w Konserwatorium w Paryżu kierunek dyrygentury śpiewu gregoriańskiego i przez kilka sezonów prowadził Paryski Chór Gregoriański (Choeur Gregorien de Paris). W komentarzu do występu Zespołu w ramach 52. BFM D. Eben napisał: „Okres rządów Karola IV był dla ziem czeskich epoką wyjątkowego rozwoju kulturalnego, który znalazł swoje odbicie również w dziedzinie muzyki. To nie przypadek, że większość źródeł, które zachowały się w naszych zbiorach rękopiśmiennych, pochodzi właśnie z XIV wieku. W tym czasie wzrasta znaczenie Katedry św. Wita jako duchowej stolicy kraju. Obrzędy, które tu sprawowano, miały niebywale piękną oprawę. Połączone były z szeregiem „nowoczesnych“, teatralnych elementów i wykorzystywały umiejętnie właściwości przestrzenne kościoła. (…)”.

Jednym z kompozytorów, którego utwory wykonają czescy artyści, będzie wybitna postać średniowiecznej Europy Petrus Wilhelmi de Grudencz – Piotr z Grudziądza, także poeta. Urodził się w 1392 w Grudziądzu, studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w latach 40. XV wieku podjął posługę na dworze cesarza Fryderyka III. Liczne podróże kompozytora i kontakty z różnymi środowiskami uczyniły go twórcą międzynarodowym. Postać Piotra z Grudziądza jest istotna dla muzycznej historii Śląska i Wrocławia. Dowodzi się, że odwiedził również Czechy, ponieważ większość jego kompozycji została zanotowana w czeskich rękopisach. Czeski muzykolog Jaromir Černy dokonał w 1975 odkrycia osoby kompozytora i identyfikacji jego dzieł.

Ponadto zabrzmią w tym programie utwory jednego z najbardziej znaczących kompozytorów średniowiecza, Guillaume’a de Machaut (ok. 1300-1377) oraz śpiewy chorałowe, pochodzące z czeskich źródeł tamtej epoki.