Wydarzenie

Od czasów Bacha do dziś popularność wiolonczeli przeżywała upadki i wzloty, jednak udało się jej utrzymać ważną pozycję, czego dowodzą zarówno wielka liczba znakomitych solistów na niej grających, jak i dzieła wykorzystujące walory wiolonczeli. Niewątpliwie do najbardziej znanych i najpiękniejszych, stanowiących fundament żelaznego repertuaru wirtuozów wiolonczeli, należy Koncert h-moll Dvořáka. Wiele wyrażają słowa samego Brahmsa, który tak opisał ten Koncert czeskiego kompozytora: „Gdybym wiedział, że wiolonczela jest zdolna do takich rzeczy, sam bym napisał ten koncert.” Dzieło, które w pewnym stopniu wieńczy twórczość Dvořáka, powstało w Ameryce w latach 1894– 1895, u schyłku życia kompozytora i stanowi jakby jego spojrzenie w przeszłość na cały swój dorobek muzyczny: słychać w nim bowiem reminiscencje i cytaty z oper i pieśni oraz oddźwięki, tak bardzo amerykańskiej, Symfonii „Z Nowego Świata”, ale także echa muzyki jego mistrzów: Brahmsa i Beethovena… To romantyczne, pełne symfonicznego rozmachu dzieło usłyszymy w interpretacji Rafała Kwiatkowskiego. Artysta już od najmłodszych lat zwyciężał w licznych młodzieżowych konkursach w Polsce i USA, ale solistyczną karierę na światowych estradach umożliwiły mu najbardziej prestiżowe laury konkursowe – pierwsze nagrody zdobyte w Chile (1996), Ljubljanie, Lipsku, Kuhmo w Finlandii (1998), w 1999 zwyciężył w Światowym Finale Konkursu „Young Concert Artists” w Nowym Jorku, a w 2002 został laureatem II nagrody w Międzynarodowym Konkursie „Paulo Cello” w Helsinkach. Wiolonczelista koncertował w wielu krajach Europy, obu Amerykach, Afryce i Azji, w kraju regularnie występuje i nagrywa CD, z zamiłowaniem uprawia też kameralistykę. Od 2005 Rafał Kwiatkowski jest pedagogiem w warszawskim Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina. Kolejny punkt programu to IX Symfonia e-moll „Z Nowego Świata”. Zainspirowana folklorem amerykańskim jest z pewnością najwybitniejszym dziełem symfonicznym Dvořáka, które powstało w XIX-wiecznej Ameryce. Stanowi ono podsumowanie dorobku symfonicznego czeskiego kompozytora, będąc jednocześnie najbardziej znanym i popularnym dziełem tego gatunku w jego twórczości. Tytuł „Z Nowego Świata” był często przez krytykę rozumiany opacznie: doszukiwano się w tej symfonii próby stworzenia nowego amerykańskiego stylu, tropiono też wpływy ludowej muzyki ówczesnej Ameryki, zarówno pieśni indiańskich, jak i śpiewanych przez Murzynów negro spirituals. Sam kompozytor tak wyrażał się o swojej Symfonii: „Sprawi mi ogromnie dużo radości i będzie zasadniczo różnić się od poprzednich moich symfonii. Ano, każdy, kto ma „nosa”, musi wyczuć wpływ Ameryki. „Z Nowego Świata”, to znaczy wrażenia i pozdrowienia z Nowego Świata… U nas w domu zaraz zrozumieją, co miałem na myśli”. I dodawał: „Jest to – i zawsze będzie – czeska muzyka”. Nad całością koncertu będzie czuwał szef dyrygent bydgoskich symfoników Tadeusz Wojciechowski.