Ryszard Wojciechowski

Henryk Mikołaj Górecki, 1979

brąz (odlew: Bydgoska Fabryka Maszyn i Urządzeń Przemysłu Spożywczego „Spomasz” Bydgoszcz)
wys. 115 cm
sygn. RYSZARD WOJCIECHOWSKI/MIKOŁAJ HENRYK GÓRECKI (podstawa rzeźby)
rzeźba ustawiona przed elewacją tylną (wschodnią) Filharmonii Pomorskiej

Ryszard Wojciechowski (1939–2003) – rzeźbiarz, ceramik, medalier, malarz. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, na Wydziale Rzeźby w pracowni Alfreda Jesiona i na Wydziale Malarstwa w pracowni technik ściennych Witolda Millera. Dyplom otrzymał w 1964 r., a rok później rozpoczął pracę w macierzystej uczelni, z którą był związany do 1987 r. Tworzył rzeźby plenerowe, takie jak: Gest Natury dla Wałbrzyskiej Galerii Rzeźby Plenerowej, Matka Ziemia i Przywołana miłość w Warszawie, Ołtarz istnienia w Łodzi, Z różą od życia w Orońsku (wszystkie datowane na l. 1982–1983), Pasterz w Varselbusch (Niemcy),  Matka Natura w Avallon (Francja). W latach 60. i 70. XX w. R. Wojciechowski uczestniczył w plenerach ceramicznych, m.in. w Parszowie koło Skarżyska-Kamiennej, realizując wielkoformatowe alegoryczne kompozycje, m.in.: Akordy sławy, Sztuka zadziwiania, Ze skakanką, Pasja tworzenia, Portretowana (ob. w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie). Do 1987 r. tworzył w Polsce, następnie stał się artystą emigracyjnym. Do 1990 r. mieszkał we Włoszech. Ostatnie lata życia spędził Kanadzie, m.in. w Vancouver, gdzie zrealizował 4,5 metrową alegoryczną figurę kobiety grającej na harfie North Shore Rhapsodie  (1992) dla New Vancouver.  Nadal realizował rzeźby w kraju, m.in. dla Teatru Atelier im. Agnieszki Osieckiej w Sopocie (1998). R. Wojciechowski w swojej twórczości, w której łączył wiele materiałów i technik (kamień, drewno, mozaikę, cement, szkło, sztuczny kamień, ceramikę, etc.) zbliżał się do nurtów sztuki art-brut, zainicjowanej w 1944 r. przez Jeana Dubuffeta. W ikonosferach R. Wojciechowskiego znajdujemy reminiscencje nauk etnograficznych, echa antropozofii Rudolfa Steinera.

Henryk Mikołaj Górecki, 1979

To drugi, obok rzeźby Jana Kucza, wizerunek Henryka Mikołaja Góreckiego z Kolekcji rzeźb Filharmonii Pomorskiej. Popiersie kompozytora ustawione jest na prostopadłościennym cokole, ukształtowanym z przodu jako fragment pulpitu. H.M. Górecki został sportretowany w momencie, kiedy zapisuje na pięciolinii utwór muzyczny (na karcie, w górnej części, napis: PIEŚNI ŻAŁOSNE). Głowę ma mocno przechyloną, na twarzy maluje się skupienie. Rzeźbiarz mocno zaakcentował dłonie artysty – lewa ujmuje brzeg karty, a trzymane w prawej dłoni pióro zapisuje sygnaturę: H.M.GÓRECKI.

H.M. Górecki zadedykował w 1981 r. miastu Bydgoszcz Miserere op. 44. Dedykacja utworu upamiętnia starcia Solidarności Rolników Indywidualnych z Milicją Obywatelską w Bydgoszczy w 1981 r. (prawykonanie dzieła napisanego na Bydgoski Festiwal Muzyczny odbyło się 10 września 1987 r. we Włocławku, a dzień później w Bydgoszczy w Filharmonii Pomorskiej).

Bibliografia:

Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, Andrzej Szwalbe w kontaktach z polskimi kompozytorami, [w:] Andrzej Szwalbe i jego dziedzictwo. Zbiór studiów, t. 2, Bydgoszcz 2016

Ryszard Wojciechowski: rzeźba, medale, rysunek. Katalog wystawy,  oprac. i red. Wiesława Bąblewska-Rolke, Galeria „Kordegarda”, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, Warszawa 1981

opracowanie (Ryszard Wojciechowski) dr Dorota Grubba-Thiede opracowanie (rzeźba Henryk Mikołaj Górecki): dr Agnieszka Wysocka